پادکست جدیدترین تکنولوژی تولید و نشر محتوای صوتی در اینترنت است. به وسیله پادکست می توان صدای خود را در اینترنت منتشر کرد و می تواند یک رادیو آماتوری شخصی باشد. واژه پادکست از طرف لغت نامه آمریکایی «آکسفورد» به عنوان واژه سال انتخاب شد. این لغت نامه پادکست را اینطور معرفی کرده است: «برنامه ای رادیویی که دیجیتالی ضبط شده و برای دانلود و قرار دادن در دستگاه های شخصی پخش صدا در اینترنت گذاشته می شود.» در لغت نامه اینترنتی ویکی پدیا هم در توضیح کلمه پادکست اینطور آمده است: پادکست یا پادپخش یکی از روش های انتشار پرونده بر روی اینترنت و نام عمومی نوعی برنامه آوایی است که توسط کاربران معمولاً روی یک پخش کننده موسیقی دیجیتال و عموما یک آی پاد به شکل یک فایل صوتی ساخته شده، با استفاده از اینترنت روی رایانه های خانگی و یا پخش کننده های دیجیتال پیاده می شود.

پادکست یا رادیو اینترنتی

? معادل فارسی پادکست
پادکست از ترکیب دو واژه (Brodcast و Ipod) تشکیل شده است. آی پاد نام پخش کننده موسیقی شرکت اپل است و برودکستینگ در زبان انگلیسی به معنای انتشار است. از جمله معادل های پیشنهاد شده برای پادکست در فارسی «پادپخش» است که ترکیب کلمات آی پاد و پخش به عنوان معادل کست است وترکیب یک لغت فارسی وانگلیسی است.واژه های وبلاگ صوتی، رادیو اینترنتی و رادیونت هم ازجمله لغات پیشنهادی برای معادل پادکست است که هنوز در مورد هیچکدام اجماع وجود ندارد.
? پادکست چیست؟
به زبان ساده تر پادکست از پیشرفته ترین و جدیدترین سامانه های ارتباطی است و روشی برای انتشار محتوای الکترونیکی به وسیله صدا که کاربران از طریق آن می توانند ساخته های صوتی و کلامی خود را به شنوندگان، ارائه دهند که از آن به وبلاگ صوتی هم یاد می شود و به زبان ساده تر جدیدترین تکنولوژی برای انتشار صوت بر روی شبکه اینترنت است. پادکست یک فایل چند رسانه ای است که با استفاده از فیدهای عمومی برای پخش صدا بر روی کامپیوترهای شخصی وموبایل، بر روی اینترنت فرستاده می شود. برای گوش کردن به پادکست شما در ابتدا نرم افزارهای خاصی را بر روی سیستم تان نصب می کنید، بعد نام و آدرس پادکست های مورد علاقه تان را به این نرم افزار می دهید و هنگامی که شما به اینترنت متصل می شوید این نرم افزار به طور اتوماتیک به آدرس پادکست های مورد علاقه شما سرمی زند و هر کدام که به روز شده باشند، فایل صوتی مربوط به آن را بر روی سیستم شما دانلود می کند و در پایان فایل های صوتی جدید را داخل دستگاه پخش موسیقی آی پاد شما می ریزد. این فرایند پس از مرحله اولیه تنظیمات کاملا به طور اتوماتیک اتفاق می افتد و شما در هر زمان بدون نیاز به اتصال به اینترنت یا دسترسی به دستگاه کامپیوتر فقط به دستگاه پخش موسیقی می توانید پادکست های جدید را گوش کنید.

? کاربردهای پادکست
در سایت اولین شبکه پادکستینگ فارسی (www.Podcast.ir) موارد زیر به عنوان کاربرهای پادکست برشمرده شده است:
?) ایجاد ایستگاههای رادیویی اینترنتی شخصی با کمترین هزینه و توسط یک دستگاه رایانه شخصی.
?) آموزش الکترونیکی و غیرحضوری در مواردی که احتیاج به توضیح شفاهی وجود دارد.
?) کتاب خوانی، شعر و شاعری، پخش موسیقی، تبلیغ خدمات و محصولات، ارتباطات مردمی و روابط عمومی، رپورتاژ و گزارشگری، تولید برنامه های تفریحی و سرگرم کننده از قبیل جوک و لطیفه، فال، قصه گویی و آموزش برای کودکان.
?) ساخت وبلاگهای صوتی که در آن وبلاگ نویس بجای نوشتن مطالب شخصی در اینترنت با مخاطبین خود حرف می زند و صدای ضبط شده را روی وبلاگ قرار می دهد.
محبوبیت جهانی پادکست در سال ???? میلادی ناسا صدای یکی از فضانوردان این سازمان را که در جریان یک سفر فضایی ضبط شده بود به شکل پادکست روی سایت قرار داد. در جریان سفر شاتل دیسکاوری به دور کره زمین، استیو رابینسون از سرنشینان شاتل فضایی یک پیام چند دقیقه ای از صدای خودش ضبط کرد که چند روز این پیام به شکل پادکست بر روی سایت ناسا قرار گرفت. در بین سیاستمداران هم یک سناتور دموکرات آمریکایی یک پادکست شخصی راه اندازی کرد و به دنبال آن بود که کاخ سفید هم تعدادی از سخنرانی های جرج بوش را به صورت پادکست روی سایت ریاست جمهوری قرارداد. سایت بی بی سی هم بخشی از برنامه های خود را در قالب بادکست ارائه می دهد. شرکت آی بی ام (IBM) هم به تهیه و ارائه پادکست در سایت خود روی آورده است به جز این ها شرکت های جنرال موتورز و پپسی کولا هم به ارائه پادکست اقدام کرده اند. و حتی سرویس یاهو هم موتور جست و جوی مخصوص برای جست و جوی فایل های صوتی و پادکست ها راه اندازی کرده است. چگونه یک پادکست داشته باشیم مرحله اول راه اندازی پادکست ضبط برنامه است. شما می توانید با کمک یک دستگاه ضبط صدای دیجیتال (Voice Recorder) صدای خود را ضبط کنید. پس از ضبط صدا یا به وسیله نرم افزار های ویرایش صدا، صدای خود را ویرایش کنید و احیانا به آن موسیقی یا صداهای دیگری بیافزایید از جمله این نرم افزارهای حرفه ای ویرایش صدا سوندفورژ (Sondforge) و کول ادیت (Cooledit) هستند که از آن ها برای ویرایش برنامه های حرفه ای رادیوئی هم استفاده می شود. البته حتی شما احتیاج به این نرم افزارهای حرفه ای ندارید و می توانید یک نرم افزار رایگان وساده تر از اینترنت قابل دریافت است. پس از تهیه فایل (mpt) شما باید فایل (RSS) هم برای پادکست تان تهیه کنید. با حاضر شدن فایل ها شما باید آن ها را در فضایی مناسب در اینترنت قرار دهید تا برای دیگران هم قابل دسترسی باشد.
نکات مهم در تهیه پادکست
در تهیه یک پادکست خوب باید نکاتی را رعایت کنید که در ذیل به آن ها می پردازیم:
?) چیزی برای گفتن داشته باشید. شما حتما می توانید برای یک ساعت صحبت کنید و از هر دری چیزی بگویید.
?) آمادگی داشته باشید. قبل از شروع، یادداشت های خود را آماده کنید. اگر قرار است با کسی مصاحبه کنید، سوال های خود را از قبل بنویسید.
?) کوتاه وساده بگویید. پادکست های زیادی هستند که سعی می کنند یک یا نیم ساعت را به هر شکل وبا هر مطلبی پر کنند.
امکان گوش کردن به پادکست های شما با کوتاه کردن آنها بیشتر خواهد شد و این به این معنا نیست که پادکست های یک ساعته مناسب نیست. ولی شروع کار که هنوز شنوندگان با شما آشنایی ندارند ودر واقع قرار است وقت خود را برای شنیدن صحبت های یک نفر جدید صرف کنند??، تا ??دقیقه مناسب تر است.
?) تمیز کار کنید.
از ابزارهای مناسب برای ضبط صدا استفاده کنید. شنوندگان عادت به گوش دادن به کیفیت خوب رادیو کرده اند و اگر صدای شما شبیه ضبط صدا در یک حمام باشد، قطعا گوش نخواهند داد. چگونگی تولید و ویرایش پادکست را یاد بگیرید. در زمان مصاحبه حرف گوینده را قطع نکنید. باید بدانید چه زمان شما باید صحبت کنید و چه زمان مصاحبه شونده.
?) خودتان باشید.
اگر واقعا یک ژورنالیست سر شناس ویا یک گوینده رادیو نباشید، ممکن نیست بتوانید چنین موضوعی را به شنونده با تقلید، تلقین کنید. سعی در تقلید صدا و یا صحبت در مورد موضوعاتی که اطلاعی از آن ندارید نکنید. حتی اگر موضوع سرگرم کننده باشد.
?) منحصر به فرد باشید.
پادکست های معروف با شنوندگان زیاد، آنهایی هستند که منحصر به فرد و اصل هستند. مردم به موضوعات کپی برداری شده شما از سایرین، گوش نخواهند کرد. ولی اگر منحصر به فرد باشید، شنونده های خاص خود را خواهید داشت. تولید پادکست مثل نوشتن، نیاز به خلاقیت دارد.
?) برنامه دقیق و سرفصل مطالب پادکست خود را ارائه کنید.
در این صورت شنوندگان از قبل می دانند که به چه چیزی ودر چه زمانی قرار است گوش دهند. نرم افزارهای تولید و استفاده از پادکست جدید حتی امکان بخش بندی برنامه ها را به شما می دهند که این موضوع در ساختمندی برنامه های شما موثر است.
?) از موسیقی برای پر کردن زمان استفاده نکنید.
اگر قرار است در برنامه های خود از موزیک استفاده کنید، از آن فقط به عنوان موزیک ونه برای پر کردن زمان استفاده کنید. در انتخاب موزیک نیز دقت کنید که مناسب برنامه شما باشد واز موزیک های نا مناسب و ناهنجار استفاده نکنید. در مجموع تولید پادکست مانند تولید محتوای کیفی دیگر مانند متن، موزیک، فیلم و غیره است. در تولید پادکست باید از ابتکار، خلاقیت و اصالت استفاده کنید تا شنوندگان خاص خود را پیدا کنید. برای بقا در این عرصه کاری کنید که مردم هر بار با ولع خاصی به سراغ شما بیایند.
? کاربردهای پادکست در روابط عمومی ها
امروزه سازمان ها و شرکت های تجاری در سراسر دنیا برای دسترسی مستقیم به مشتریان خود، پادکست را به رسانه های سازمانی خود می افزایند. پادکست پدیده ای نوین و ابزاری عالی در روابط عمومی ها است و رسانه ای که می تواند روابط عمومی خلاقی را طراحی کند. همانطور که می دانید کارشناسان روابط عمومی چهره شرکت و سازمان محسوب می شوند، یعنی مسئولیت اطلاع رسانی، تصویر سازی و غیره را به عهده دارند. ابزار قدرتمند جدیدی وجود دارد که به این چهره صدا می بخشد و صدا بیش از متن صرف موثر است، بنابراین این رسانه نه تنها قدرتمند است، بلکه کاربرد آن آسان وگستردگی آن بیش از هر رسانه موجود دیگر است وبه میزان قابل توجهی در هزینه ها صرفه جویی می کند و می توان گفت رسانه ای است که اثر بخشی یک پیام رادیویی را افزایش می دهد. اما نکته مهم این است که به هنگام پخش برنامه رادیویی یا تلویزیونی شما از تعداد شنوندگان و بینندگان اطلاع دقیق ندارید اما با پادکست می توان از تعداد دقیق ذخیره شدن برنامه خود توسط افراد مطلع شوید. حتی می دانید مخاطبین شما از چه مناطقی هستند و بدین ترتیب می توانید برنامه خود را مرتبا بهبود بخشیده و به انتظارات مخاطبین خود پاسخ دهید و نه تنها برای دنیای خارج بلکه می توانید دامنه آن را گسترش دهید. همچنین می توانید از آن برای ارتباط از راه دور میان شعب مختلف سازمان خود استفاده کنید و در بعضی موارد می تواند کانال جدیدی برای درآمد زایی باشد و مزیت آن برای شرکت ها اسپانسر کردن پادکست های دیگر است. مثلا فرستادن آگهی روی پادکست های دیگر، مانند یک آگهی ?? ثانیه ای.
? نتیجه گیری
پادکست به عنوان تکنولوژی نوین در عرصه ارتباطات یک رسانه محسوب می شود که می تواند سرویس های خوبی علمی، آموزشی، تخصصی و سرگرمی و… را ارائه دهد. اما حس شنوایی که جز مهمترین حواس انسان محسوب می شود که به وسیله آن بسیاری از نیازهای ارتباطی انسان را برآورده می سازد و اطلاعاتی که مورد نیاز مخاطبان است را به صورت شنیداری در اختیارآن ها می گذارد. پادکست با تکثر صدا می تواند صداهای خاموشی که قبلا قابل شنیدن نبودن از جمله گروه های محروم وستمدیده، مخالفان و حتی صداهای جدیدی را به گوش همگان برساند. تکثر صدا تکثر رسانه ای را در پیش دارد که منجر به گسترش عرصه عمومی می شود. از طرفی استمرار، کیفیت و تنوع در این رسانه بسیار مهم تلقی می شود، به خصوص برای روابط عمومی ها که وظیفه خبری و اطلاع رسانی را به عهده دارند، می تواند این پدیده پررنگ تر جلوه نماید که رسیدن به این فضای مطلوب راه طولانی ولی امید بخشی رادر پی دارد.